Ung thư có thể phát triển mà không bị phát hiện trong 10 năm

Một nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu tại Trường Y Đại học Stanford cung cấp bằng chứng mới mạnh mẽ rằng các khối u ác tính có thể phát triển mà không bị phát hiện trong cơ thể trong một thập kỷ hoặc hơn trước khi chúng có thể bị phát hiện bằng các xét nghiệm máu phức tạp nhất hiện nay. Phát hiện được công bố trên tạp chí Science Translational Medicine, nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết là xác định và xác nhận lâm sàng các dấu hiệu sinh học nhạy cảm hơn (dấu ấn sinh học) có thể phát hiện các khối ung thư nhỏ trong cơ thể trước khi chúng phát triển đủ lớn để trở nên nguy hiểm.

Hầu hết các loại ung thư, ngoài ung thư da, được phát hiện khi các khối u bắt đầu gây ra các triệu chứng hoặc phát triển đủ lớn để có thể nhìn thấy trên X-quang hoặc MRI. Vào thời điểm ung thư đến thời điểm này, việc điều trị trở nên khó khăn hơn rất nhiều và có khả năng đã lan rộng (di căn) ra ngoài vị trí xuất phát. Ví dụ, ung thư buồng trứng có tỷ lệ sống sót sau 5 năm là 90% nếu được phát hiện sớm (giai đoạn I). Thật không may, hầu hết các trường hợp ung thư buồng trứng được chẩn đoán khi bệnh nhân có các triệu chứng - thường là giai đoạn III hoặc IV) - khi đó tỷ lệ sống sót sau 5 năm giảm xuống dưới 30%.

Vì lý do này, các nhà nghiên cứu ung thư đang khẩn trương tìm kiếm các dấu ấn sinh học có thể chỉ ra sự hiện diện của các khối u nhỏ, giai đoạn đầu phát triển ở đâu đó trong cơ thể. Khi chúng phát triển, các khối u ác tính tiết ra nhiều protein, đoạn DNA và các chất khác vào máu. Phát hiện những chất này bằng các xét nghiệm máu đơn giản sẽ là một phương pháp không xâm lấn, rẻ tiền để chẩn đoán ung thư, theo dõi phản ứng với điều trị và thậm chí sàng lọc những người khỏe mạnh. Ví dụ, các khối u đang phát triển tiết ra một lượng lớn các yếu tố tăng trưởng kích thích sự phát triển của mạch máu mới (tạo mạch). Các bác sĩ ung thư đang tìm kiếm các chất chỉ điểm dựa trên máu của quá trình hình thành mạch khối u có thể được sử dụng để theo dõi phản ứng với các liệu pháp điều trị ung thư kháng nguyên sinh, và cũng có thể phát hiện ung thư cực nhỏ trong cơ thể ở những người khỏe mạnh.

Hiện chỉ có một số dấu ấn sinh học ung thư được sử dụng trong phòng khám và hầu hết đều không đặc hiệu, nghĩa là các xét nghiệm cho chúng mang lại nhiều kết quả dương tính giả, có thể dẫn đến các xét nghiệm và điều trị không cần thiết. Các xét nghiệm dấu ấn sinh học ung thư hiện tại cũng không đặc biệt nhạy cảm - tức là chúng chỉ có thể phát hiện các khối u lớn hơn. Các nhà nghiên cứu Stanford đã sử dụng các mô hình toán học phức tạp để xác định kích thước nhỏ nhất của ung thư buồng trứng và ung thư tuyến tiền liệt có khả năng có thể phát hiện được bằng cách sử dụng các xét nghiệm máu hiện có cho các loại khối u này. Đối với ung thư buồng trứng, các nhà khoa học đã sử dụng xét nghiệm máu phổ biến rộng rãi để tìm CA125, một loại protein được tiết ra bởi các tế bào ung thư buồng trứng, được sử dụng chủ yếu để theo dõi sự tái phát của bệnh.

Dựa trên mô hình của họ, một khối u buồng trứng có thể phát triển không được chú ý trong ít nhất 10 năm với kích thước 25,36 mm, hoặc tương đương với kích thước của một quả nho lớn, trước khi được phát hiện bằng xét nghiệm máu tìm CA125. Điều này là do phụ nữ khỏe mạnh có một lượng nhỏ CA125 trong tuần hoàn máu của họ, do đó các khối u buồng trứng ung thư cần phải phát triển khá lớn trước khi lượng CA125 do khối u tạo ra vượt quá giới hạn bình thường. Các nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng thời gian phát triển không thể phát hiện của ung thư tuyến tụy và đại trực tràng có thể lên đến 50 năm.

Nhiều thử nghiệm lâm sàng về thuốc điều trị ung thư hiện bao gồm các bảng đánh dấu sinh học nghiên cứu để giúp dự đoán đáp ứng điều trị dựa trên các đặc điểm của bệnh nhân và khối u. Trong khi một số trong số này cho thấy hứa hẹn, những thách thức đáng kể vẫn còn. Một vấn đề là ung thư không có xu hướng phát triển một cách ổn định, tuyến tính; khối u có thể không hoạt động trong một thời gian dài sau đó là một giai đoạn phát triển nhanh chóng, chẳng hạn như xảy ra sau khi bắt đầu hình thành mạch. Do đó, nồng độ của bất kỳ dấu ấn sinh học cụ thể nào trong máu có thể dao động đáng kể.

Ung thư cũng là một căn bệnh cực kỳ phức tạp, với nhiều quá trình khác nhau xảy ra cùng một lúc và tương tác với nhau. Bất chấp những trở ngại này, hầu hết các bác sĩ ung thư đều lạc quan rằng các xét nghiệm máu nhạy cảm có thể được phát triển để tìm ung thư siêu nhỏ trong cơ thể và cho phép can thiệp ở giai đoạn sớm nhất, cho dù thông qua chế độ ăn uống 'hóa học', thay đổi lối sống hoặc các con đường khác.